Standje M, Tv/S, Av/A of P

Vaak zie ik de discussie ontstaan over in welke stand je nu het beste kunt fotograferen. De ene beweert dat een echte fotograaf in M fotografeert, een ander zegt weer dat een andere stand makkelijker is. Tja, wat is een echte fotograaf en wat is nu exact de definitie van makkelijker?…

Eerst; voor degenen die het nog niet weten, wat betekenen deze standen en wat doen ze nu eigenlijk?

Auto: De camera stelt alles automatisch in voor je. De sluitertijd, diafragma, ISO-waarde en eventueel de flits.
P (Program): Dit is een semi-automatische stand. De belichtingscompensatie (+/-) en de flits kan je zelf instellen. Een handige stand voor de snelle fotografie.
Tv (Time Value) of S (Shuttervalue): Hiermee bepaal jij zelf de sluitertijd en ISO, en de camera bepaalt het meest geschikte diafragma. Via deze stand kan je bewust onscherpte in beweging creëren of juist iets bevriezen. Deze stand wordt veelal in de sport gebruikt.
Av (Aperture Value) of A (Aperture): Hiermee bepaal jij zelf het diafragma en ISO, en de camera bepaalt de meest geschikte sluitertijd. Ik gebruik deze stand vaak als ik een kleine scherptediepte wil hebben.
M (Manual): Hiermee bepaalt je alles, qua belichting, zelf. Zowel de sluitertijd, het diafragma en de ISO-waarde.

Wat is mijn humbele ervaring?

Eerlijk gezegd, ik gebruik alle standen (behalve de Auto, maar dat komt omdat ik niet wil dat die interne flitser spontaan omhoog springt). Zo was ik laatst in een dierentuin met familie en het tijdstip van de dag dat een softijsje werd gekocht was aangebroken. Zag ik daar ineens het neefje dat wel hééél erg zielig keek (zo’n trillend onderlippie over het bovenlippie heen, huilend) omdat het ijs op de grond was gevallen terwijl hij dat horentje nog beduusd vast had met z’n hand. Och, wat een plaat ? , dus ik snel snel snel sleutelen aan de instellingen om zo het licht goed te krijgen, want dat stond natuurlijk nog op standje oceanium, en *klik* | shit, waren die koontjes van dat jong al weer aan het opdrogen en begon er al weer blijdschap op de wangetjes te komen. Jammer zeg hé, moment weg ? . Sindsdien heb ik mezelf beloofd om, als ik snel foto’s moet kunnen maken, ik P, Tv of Av gebruik, maar niet de M! Dat kost veel te veel tijd voor het snelle wat ik nodig heb op dat moment. Nu bestaat er uiteraard ook zoiets als perfect gecontroleerde fotografie. Denk aan studio fotografie, maar ook de astro wat ik doe. Of die tien minuten er voor dat ik nog in het oceanium stond, kwallen te fotograferen. Ik moet er niet aan denken als ik een portret of kwal (zijn vaak inherent aan elkaar ? ) fotografeer of juist de Melkweg, dat de camera voor mij gaat denken. Echt niet, want bij portret wil ik juist, los van de flitskracht, voor het flitslicht van een bepaald diafragma en ISO gebruik maken, terwijl ik het aanwezige omgevingslicht licht regel met de sluitertijd. Of met astro, stel je voor hé, dat dat ding gaat verzinnen dat hij ISO 6400 moet schieten op 4 seconden, terwijl ik door mijn tracker op ISO 800 kan met 30 seconden ?

Dùùùsss… wat gebruik ik persoonlijk?

Als ik door een stad loop, staat mijn camera standaard op Av
- met diafragma f/8 (standje: nog binnen de sweetspot van mijn lens en zo goed als alles scherp)
- met sluitertijd ‘zoek dat zelf maar uit’ (beter te snelle sluitertijd dan een foutieve scherptediepte), maar let wel op dat (als je uit de hand fotografeert) de sluitertijd niet langzamer wordt dan 1 / (f * crop) (op 50mm met 1,6 crop dus niet langzamer dan 1/80e)
- en ISO 100 tot 800 (afhankelijk van het licht).
Als ik een standbeeld (of zo iets) fotografeer, staat mijn camera op Av
- met diafragma f/2.8 of zo iets (standje: achtergrond lekker wazig)
- met sluitertijd ‘zoek dat zelf maar uit’ (met dezelfde punten als hierboven)
- en ISO ‘zie hierboven’, maar dan ±3 stops lager wegens het diafragma.
Als ik een bewegend object of water in een fontein fotografeer, staat mijn camera op Tv
- met sluitertijd 1/2000″ of zelfs 1/4000″ (standje: bevries alles)
- met diafragma ‘zoek dat zelf maar uit’ (beter een foutieve scherptediepte dan een niet bevroren waterstraal)
- en ISO ‘zie hierboven’.
Als ik juist een stromende rivier fotografeer, staat mijn camera op Tv
- met sluitertijd 1/30″ of zo iets (standje: lekkere bewegingsonscherpte)
- met diafragma ‘zoek dat zelf maar uit’ (beter een foutieve scherptediepte dan een niet gemotionblurde rivier)
- en ISO ‘zie hierboven’.
Pas als ik de tijd heb om alles op mijn gemak in te stellen om een foto te maken (en als ik daar ook zin in heb), gebruik ik M.

Wat ik ook vaak doe, bij HDR of panorama ofzo, dat ik via Av of Tv of zelfs P een basis belichting laat meten, de waardes noteer (onthoud) en dan de HDR of panorama in M schiet met de genoteerde instellingen als basis, 0-punt.

Voor beginners komt de M-stand vaak intimiderend over

Mijn mening is dat een perfecte manier om de voor en nadelen van de belichtingsdriehoek te leren kennen is om stuk voor stuk elke stand uit te proberen. Wat doet een laag diafragma, of juist een snelle sluitertijd? Oefening baart kunst. Bij oefenen kan je of alles in één keer leren of, zoals het voor het gros van de mensen zal gelden, stapje voor stapje. Schroom je niet om P te gebruiken, maar als je zeker bent dat je alles in M kunt doen, ook goed. Doe het op de manier waarbij je jezelf prettig voelt, want we doen het hier allemaal voor ons plezier en niet omdat het moet.